Saluki (chart perski) – historia i pochodzenie rasy
Jedna z najstarszych ras psów na świecie
Saluki uznawany jest za jedną z najstarszych udomowionych ras – jego historia sięga nawet 4–5 tysięcy lat wstecz. Dowody na istnienie tej rasy znajdują się na egipskich malowidłach, rzeźbach i artefaktach przedstawiających psy o bardzo podobnej sylwetce.
Pochodzenie z Bliskiego Wschodu
Rasa wywodzi się z terenów obecnego Iraku, Iranu, Syrii, Egiptu i Arabii Saudyjskiej. Saluki to pies pustynny, którego pierwotnym zadaniem było polowanie na gazele, zające i inne szybkie zwierzęta na otwartej przestrzeni.
Święty pies beduinów
W kulturze arabskiej uznawany był za wyjątkowy — często określano go jako dar od Boga. W odróżnieniu od innych psów, które żyły poza obozowiskami, Saluki spał wewnątrz namiotów razem z rodziną, co wpłynęło na jego wrażliwą i delikatną naturę.
Droga do Europy
Do Europy trafił dopiero w XIX i XX wieku, głównie za sprawą brytyjskich oficerów i podróżników. W 1923 roku Kennel Club w Wielkiej Brytanii oficjalnie uznał rasę. Do dziś Saluki uważany jest za rasę elitarną, rzadko spotykaną i wymagającą dojrzałego opiekuna.

Saluki (chart perski) – wygląd rasy
Smukła i arystokratyczna sylwetka
Saluki to rasa o wyjątkowo finezyjnej, lekkiej i eleganckiej budowie ciała. Należy do grupy chartów — jego ciało jest stworzone do biegu: długie kończyny, głęboka klatka piersiowa i wąska talia przypominają anatomicznie sprintera. Dorosłe osobniki osiągają 58–71 cm wysokości w kłębie, przy zaskakująco niskiej masie — zwykle 13–25 kg, co podkreśla jego subtelność.
Charakterystyczna głowa i wyraz oczu
Głowa Saluki jest długa, wąska i delikatnie zaokrąglona, z bardzo wyraźnie zarysowaną kufą. Oczy są ciemne, duże i pełne łagodności, często nadające psu nieco melancholijny, szlachetny wyraz. Uszy są długie, nisko osadzone i pokryte jedwabiście miękką sierścią, jeśli mamy do czynienia z odmianą długowłosą.
Rodzaje szaty – krótka i długowłosa
Saluki występuje w dwóch odmianach:
- krótkowłosej – z bardzo cienką, gładką sierścią na całym ciele
- długowłosej (piórowej) – z dłuższym, jedwabistym włosem na uszach, ogonie i tylnej stronie kończyn
Różnorodność umaszczeń
Dopuszczalne są liczne umaszczenia: kremowe, beżowe, złote, białe, trikolor, czarne z podpalaniem czy srebrzyste. Rasa nie posiada podszerstka, co jest ważną informacją w kontekście pielęgnacji i warunków pogodowych.
Ruch i ekspresja w biegu
W ruchu Saluki prezentuje absolutną grację i płynność, porusza się lekko i miękko, niemal jakby sunął nad ziemią. To rasa, która wygląda najpiękniej w biegu, bo właśnie do niego została stworzona.

Saluki (chart perski) – charakterystyka rasy
Wrażliwy i emocjonalnie subtelny towarzysz
Saluki to pies bardzo wrażliwy i delikatny emocjonalnie, który mocno przywiązuje się do swojego opiekuna, ale nie w sposób nachalny. W domu zachowuje się spokojnie, cicho i często niezauważalnie, co czyni go idealnym towarzyszem dla osób ceniących harmonię i spokój.
Saluki jest niezależny i inteligentny, ale nie uparty
Mimo silnej więzi z człowiekiem, Saluki ma dużą niezależność, typową dla chartów. Nie jest typem psa „pod komendy” — zamiast ślepego posłuszeństwa, wyróżnia go inteligencja połączona z samodzielnym podejmowaniem decyzji, szczególnie w sytuacjach wymagających refleksu (np. podczas pogoni).
Bardzo wysoki instynkt łowiecki
Należy pamiętać, że Saluki to pies myśliwski z natury. Instynkt pogoni jest u niego niezwykle silny — potrafi błyskawicznie zareagować na najmniejszy ruch w polu widzenia. To oznacza, że spacery tylko na smyczy lub w pełni ogrodzonym terenie to obowiązek każdego opiekuna.
Zrównoważony i łagodny w domu
W warunkach domowych zachowuje się zaskakująco spokojnie, nie jest natrętny ani nerwowy. Nie szczeka bez potrzeby, nie domaga się uwagi histerycznie — jest raczej obserwatorem niż aktywnym inicjatorem kontaktu.
Nie dla każdego – potrzebuje empatycznego opiekuna
To rasa, która nie znosi krzyku, presji, ostrych metod wychowawczych. Najlepiej odnajdzie się u opiekuna spokojnego, konsekwentnego, ale pełnego empatii. Przy odpowiednim traktowaniu odwdzięcza się lojalnością i niezwykłą więzią, którą porównuje się do relacji z kotem – świadomą i szczerą, a nie wymuszoną.

Saluki (chart perski) – pielęgnacja rasy
Prosta, ale wymagająca systematyczności
Pielęgnacja Saluki nie jest trudna, ale wymaga regularności i delikatnego podejścia. Rasa ta ma delikatną skórę i cienką sierść bez podszerstka, dlatego jej pielęgnacja powinna opierać się na łagodnych, naturalnych kosmetykach dla psów, które nie naruszają bariery ochronnej skóry.
Czesanie i pielęgnacja sierści
U odmiany krótkowłosej wystarczy czesanie raz w tygodniu miękką rękawicą lub szczotką z naturalnego włosia, aby usunąć martwe włosy i kurz. Wersja długowłosa wymaga nieco więcej uwagi – szczególnie na piórach (uszy, ogon, tylne kończyny), gdzie mogą tworzyć się kołtuny. Czesanie co 2–3 dni pozwoli utrzymać jedwabistą strukturę włosa.
Kąpiele i pielęgnacja skóry
Saluki nie powinien być kąpany zbyt często – raz na 6–8 tygodni to optymalna częstotliwość. Do kąpieli należy używać łagodnych szamponów nawilżających, najlepiej o neutralnym pH. Po kąpieli warto zastosować odżywkę z naturalnymi olejkami (np. jojoba, kokosowy), aby chronić włos przed przesuszeniem.
Higiena uszu, zębów i pazurów
Długie uszy Saluki są podatne na gromadzenie się zanieczyszczeń – trzeba je czyścić raz w tygodniu specjalnym preparatem dla psów. Należy także regularnie dbać o zęby, stosując pastę dla psów lub naturalne gryzaki dentystyczne. Pazury, jeśli nie ścierają się naturalnie, należy przycinać co 3–4 tygodnie.
Ochrona przed chłodem i słońcem
Ze względu na brak podszerstka, Saluki jest wrażliwy na niskie temperatury i silne słońce. Zimą wymaga ciepłego ubranka podczas spacerów, a latem – unikania długiego przebywania na słońcu. Ich cienka skóra może być podatna na otarcia, dlatego legowisko powinno być miękkie i dobrze wyściełane.

Saluki (chart perski) – wychowanie rasy
Delikatna psychika wymaga spokojnego podejścia
Saluki to rasa niezwykle wrażliwa emocjonalnie, dlatego w wychowaniu absolutnie nie sprawdzą się metody oparte na presji, podnoszonym głosie czy dominacji. Ten pies łatwo się zniechęca, ale jeszcze szybciej buduje zaufanie do opiekuna, który jest spokojny, konsekwentny i cierpliwy.
Wczesna socjalizacja to podstawa
Największe znaczenie ma okres do 12. tygodnia życia, kiedy Saluki powinien poznać różne ludzi, miejsca, dźwięki, samochody, dzieci, psy różnej wielkości, ale w kontrolowanym i bezpiecznym środowisku. Pies, który nie przejdzie odpowiedniej socjalizacji, może w dorosłości być wycofany, nieufny lub nadreaktywny.
Wychowanie oparte na relacji, nie na komendach
Saluki nie jest typem mechanicznie posłusznego psa, ale reaguje na spokojną prośbę, a nie rozkaz. Najlepiej odpowiada na komunikację opartą na wzajemnym zaufaniu. Zamiast „musisz”, Saluki rozumie raczej „chodź, pokażę ci”.
Ustalanie zasad od pierwszych dni
Mimo swojej wrażliwości, Saluki wymaga jasnych zasad od samego początku. Nie jest to pies, któremu „można odpuścić na start”, bo szybko zapamiętuje, co jest dla niego wygodne. Rytm dnia, stałe miejsce odpoczynku, przewidywalność – to daje mu poczucie bezpieczeństwa.
Idealny dla osób spokojnych i konsekwentnych
Ta rasa najlepiej odnajdzie się u opiekuna, który ma naturalnie łagodne usposobienie, ale jednocześnie pilnuje zasad. Saluki nie będzie współpracował z osobą nerwową, chaotyczną lub głośną, ale tworzy niezwykle głęboką więź z kimś dojrzałym emocjonalnie.

Saluki (chart perski) – szkolenie rasy
Inteligentny, ale nie „posłuszny z automatu”
Saluki to rasa bardzo inteligentna, jednak nie należy mylić inteligencji z uległością. Nie wykonuje poleceń wyłącznie dlatego, że „tak trzeba”. Analizuje sytuację, ocenia sens polecenia i podejmuje decyzję samodzielnie — to naturalna cecha psa myśliwskiego, który miał działać szybko i bez komendy człowieka.
Metody pozytywne – jedyna skuteczna droga
W szkoleniu Saluki muszą być stosowane wyłącznie metody pozytywne, oparte na nagrodzie np. w formie smakołyków dla psa. Ten pies nie toleruje presji, kar fizycznych ani podnoszonego głosu. Wystarczy jedno negatywne doświadczenie, aby utracić zaufanie psa nawet na długie miesiące.
Krótkie sesje, ale niezwykle regularne
Saluki szybko się nudzi powtarzalnością — dlatego najlepszym podejściem są krótkie, 5–10-minutowe sesje szkoleniowe, ale powtarzane regularnie kilka razy dziennie. Różnorodność zadań i pochwała słowna działają znacznie lepiej niż intensywne ćwiczenia siłowe.
Nauka przywołania – największe wyzwanie
Silny instynkt pogoni sprawia, że przywołanie (komenda “do mnie”) musi być priorytetem od pierwszych dni, jednak zawsze nauczane na długiej lince treningowej. Nawet najlepiej wyszkolony Saluki może zignorować komendę, jeśli zobaczy szybko poruszające się zwierzę.
Świetnie odnajduje się w psi sportach użytkowych
Mimo delikatnego charakteru Saluki może z powodzeniem brać udział w sportach takich jak coursing (biegi na przynętę), canicross, nosework czy mantrailing. To aktywności, które odpowiadają jego naturze – ruch, zmysł wzroku, instynkt łowcy.

Saluki (chart perski) – żywienie rasy
Wysokiej jakości dieta bogata w białko zwierzęce
Saluki, jako typowy chart myśliwski, potrzebuje diety wysokoenergetycznej, opartej głównie na pełnowartościowym białku pochodzenia zwierzęcego. Najlepiej sprawdzają się karmy typu super premium, bezzbożowe lub półwilgotne, które nie obciążają układu pokarmowego.
Szybka przemiana materii – mniejsze, ale częstsze posiłki
Chart perski ma bardzo szybki metabolizm, dlatego zamiast jednego dużego posiłku, lepiej podawać mu 2–3 mniejsze porcje dziennie. Zapobiega to nie tylko spadkom energii, ale także zmniejsza ryzyko skrętu żołądka, na które charty są podatne.
Co powinno znaleźć się w diecie Saluki?
Najważniejsze składniki odżywcze:
- 70% i więcej mięsa, podrobów lub świeżych ryb
- kwasy omega-3 i omega-6 (np. z łososia, kryla, oleju lnianego)
- niskie lub zerowe ilości zbóż (preferowana formuła grain-free)
- naturalne dodatki: glukozamina, chondroityna, MSM, korzystne dla stawów
- antyoksydanty i owoce liofilizowane dla wsparcia odporności
Alternatywy żywieniowe i suplementacja
Oprócz wysokiej jakości karm suchych lub karm mokrych, dieta Saluki powinna być wzbogacona o odpowiednio dobrane suplementy, które wspierają jego naturalne predyspozycje sportowe i wrażliwy organizm. Szczególnie polecane są:
- kwasy omega-3 z oleju z łososia lub kryla – wspierają skórę, sierść i układ nerwowy
- glukozamina i chondroityna – chronią stawy, które są intensywnie eksploatowane podczas biegu
- MSM i kolagen – jako naturalne wsparcie aparatu ruchu i regeneracji mięśni
- prebiotyki, probiotyki lub drożdże piwne – stabilizują florę jelitową wrażliwego układu trawiennego
- witamina E i naturalne antyoksydanty – wspomagają pracę serca i ochronę komórek przed stresem oksydacyjnym
Tak dobrana suplementacja pozwala utrzymać Saluki w doskonałej kondycji fizycznej, wspierając jego serce, odporność oraz układ ruchu — co ma kluczowe znaczenie dla rasy stworzonej do biegu i szybkich reakcji.
Na co uważać?
- unikać karmy marketowej i zbożowej – może obciążać żołądek i pogarszać kondycję sierści
- nie podawać jedzenia na krótko przed i po intensywnym spacerze
- kontrolować wagę — Saluki powinien być lekko „sportowo szczupły”, nigdy otłuszczony

Saluki (chart perski) – zdrowie rasy
Długowieczny i naturalnie zdrowy pies
Saluki należy do ras zachowujących bardzo dobrą kondycję zdrowotną, często dożywając 12–15 lat, co jest świetnym wynikiem jak na psy średniej wielkości. Dzięki swojej pierwotnej, nienadmiernie modyfikowanej genetyce, nie cierpi na tak wiele chorób typowych dla ras „przebredowanych”.
Wrażliwość na niskie temperatury
Brak podszerstka sprawia, że Saluki jest wrażliwy na zimno i wilgoć. Zimą wymaga obowiązkowego ubranka podczas spacerów oraz dobrze ocieplonego miejsca do spania. Nie nadaje się do życia na zewnątrz ani w kojcu.
Najczęstsze problemy zdrowotne w rasie
Choć generalnie zdrowy, Saluki może mieć skłonność do:
- chorób serca (kardiomiopatia rozstrzeniowa)
- nadwrażliwości na środki narkotyczne i leki – ważne przy zabiegach!
- chorób autoimmunologicznych (rzadkie, ale możliwe)
- skłonności do urazów kończyn, zwłaszcza podczas intensywnego biegu
- nietolerancji pokarmowych i wrażliwego układu trawiennego
Profilaktyka i badania kontrolne
Opiekun powinien regularnie wykonywać:
- echo serca raz na 1–2 lata
- badania krwi (morfologia + biochemia) co najmniej raz w roku
- kontrola stawów i aparatu ruchu, zwłaszcza jeśli pies uprawia sporty
- konsultacja z weterynarzem przed KAŻDĄ narkozą (istotne ze względu na metabolizm ras chartów)
Rasa odporna, ale wymagająca świadomej opieki
Saluki może cieszyć się świetnym zdrowiem przez wiele lat, jeśli żyje zgodnie ze swoją naturą – ma dużo ruchu, lekką dietę, ciepłe warunki i spokojną atmosferę. Źle znosi stres, samotność bez sensu i brak aktywności.

Saluki (chart perski) – cena rasy i koszt utrzymania
Cena szczenięcia z legalnej hodowli
Saluki to rasa rzadka i mało dostępna w Polsce, dlatego ceny szczeniąt są stosunkowo wysokie. Pies z rejestrowanej hodowli FCI/ZKwP kosztuje zazwyczaj od 8 000 do 12 000 zł, a w przypadku wyjątkowych linii wystawowych nawet więcej. Saluki praktycznie nie występuje na rynku „pseudo”, co paradoksalnie dobrze świadczy o stabilności rasy.
Miesięczny koszt utrzymania
Średni koszt miesięcznej opieki nad dorosłym Saluki wynosi od 400 do 700 zł, zależnie od jakości karmy i zakresu profilaktyki weterynaryjnej. Największy wpływ na wydatki ma wysokiej jakości pożywienie, ponieważ karma marketowa jest absolutnie niewskazana.
Co generuje najwięcej kosztów?
- dieta premium / BARF: 250–500 zł / miesiąc
- profilaktyka zdrowotna (szczepienia, badania krwi): 300–500 zł rocznie
- sprzęt sportowy / linki treningowe: jednorazowo 200–400 zł
- odzież zimowa (obowiązkowa): 200–400 zł sezonowo
- ewentualne kursy obedience, nosework, coursing: 300–1000 zł rocznie
Czy Saluki jest psem ekonomicznym w utrzymaniu?
Choć nie należy do najtańszych w zakupie, jego utrzymanie nie jest ekstremalnie kosztowne, jeśli właściciel wie, czego potrzebuje rasa i nie eksperymentuje z niewłaściwą dietą czy tanimi rozwiązaniami. Największym „kosztem” jest tak naprawdę czas, empatia i odpowiednie warunki życia – a nie portfel.

Saluki (chart perski) – podsumowanie
Dla kogo jest Saluki?
Saluki to rasa dla dojrzałego emocjonalnie opiekuna, który szuka psa eleganckiego, spokojnego w domu, a jednocześnie stworzonego do dynamicznego ruchu na otwartej przestrzeni. Nie jest to pies dla każdego – wymaga empatii, zrozumienia jego natury oraz życia w zgodzie z jego delikatnością.
Najważniejsze cechy rasy w pigułce
- jedna z najstarszych ras psów na świecie – praktycznie pierwotna genetycznie
- wyjątkowo delikatny i wrażliwy emocjonalnie – nie toleruje twardych metod wychowawczych
- absolutnie szybki i atletyczny – potrzebuje przestrzeni do biegu, nie do spacerów „na smyczy dookoła bloku”
- w domu cichy, spokojny, bezproblemowy – idealny dla osób ceniących harmonię
- wysoki instynkt łowiecki – potrzebna kontrola i bezpieczeństwo na spacerach
- łatwy w pielęgnacji, ale wrażliwy na zimno – obowiązkowa zimowa odzież
- może żyć 12–15 lat w bardzo dobrej kondycji, jeśli żyje odpowiednio do swojej natury
Rasa o duszy arystokraty
Saluki nie jest „psem dla każdego”. Nie będzie zabawowo skakał jak labrador, ani uczył się komend jak border collie. To pies, który kocha po swojemu — lojalnie, cicho, bez nachalności, ale niezwykle głęboko. Dla odpowiedniego opiekuna staje się partnerem na lata — pięknym, mądrym i pełnym godności.















